Перевод: с русского на все языки

со всех языков на русский

чуҥгыла шудо

  • 1 чуҥгыла

    чуҥгыла
    бот. [/p]диал.[/p]
    1. брюква; овощное растение семейства крестоцветных с сильно разрастающимся корнем светло-жёлтого цвета

    Кӱктымӧ чуҥгыла печёная брюква;

    шолтымо чуҥгыла варёная брюква.

    Шарнем моткочак шолдыра чуҥгылам, тыгайже ялыште иктынат лийын огыл. «Мар. Эл» Помню очень крупную брюкву, такой в деревне ни у кого не было.

    2. в поз. опр. брюквенный, из брюквы; брюквы, относящийся к брюкве

    Чуҥгыла шӱм кожура брюквы;

    чуҥгыла шудо ботва брюквы.

    Чуҥгыла шӱрым шолтен пукшенам. Я. Элексейн. Я кормила брюквенным супом.

    Смотри также:

    салтакушмен

    Марийско-русский словарь > чуҥгыла

  • 2 курка

    курка
    бот., диал.

    Куркам ӱдаш посеять брюкву;

    куркам кочкаш есть брюкву;

    шолдыра курка крупная брюква.

    Изина годым куркам йӧратен кочкына ыле. В детстве мы любили есть брюхву.

    2. в поз. опр. брюквенный, брюквы

    Курка шудо брюквеиная ботва;

    курка нӧшмӧ семена брюквы.

    Смотри также:

    чуҥгыла, салтакушмен

    Марийско-русский словарь > курка

  • 3 пӱгырташ

    пӱгырташ
    -ем
    1. наклонять, наклонить; гнуть, сгибать, согнуть (какую-л. часть тела)

    Капым пӱгырташ наклонить туловище;

    тупым пӱгыртен шогалаш встать, согнувши спину.

    Чашкер гыч лектын, пӱчӧ-влак адакат шудо дек вуйыштым пӱгыртышт. А. Айзенворт. Выйдя из чащобы, олени снова наклонили головы к траве.

    (Егор) шылыжшым йӧсынрак пӱгыртен, (руда) лотокым шӱкен лукташ тырша. И. Васильев. Егор, наклонившись с трудом, старается вытолкать лоток с рудой.

    2. наклонять, наклонить; нагибать, нагнуть; пригибать, пригнуть (что-л.)

    Ӱлыкыла пӱгырташ наклонять вниз;

    укшым кучен пӱгырташ пригибать ветку рукой.

    Верын-верын эҥыжше лӧзаҥеш, пондыжым пӱгырта, аршашын-аршашын тарай лаштыкла кеча. Д. Орай. Местами спеет малина, наклоняет свои кусты, висит кумачовыми ожерельями.

    Кенета йӱдйымач йӱштӧ мардеж пӱтырналт толеш, ломбер вуйым лупшкеден, мландыш шумеш пӱгырта. А. Эрыкан. Вдруг с севера закружил холодный ветер, качая, пригибал верхушки черёмух до самой земли.

    3. гнуть, сгибать, согнуть; сутулить, ссутулить; горбить, сгорбить (кого-что-л.)

    Тупым пӱгырташ горбить спину;

    капым пӱгыртен ошкылаш идти, сутуля фигуру,

    Неле паша (Сергейын) аважым рвезынек пӱгыртен, чевер шӱргыжым куптыртен. К. Васин. Тяжёлая работа согнула мать Сергея смолоду, покрыла морщинами её красивое лицо.

    4. гнуть, сгибать, согнуть (что-л. в дугообразную форму)

    Пӱгӧ гай пӱгырташ согнуть в дугу.

    Тӱргоч пӱгыртет гын, кеч-могай воштырат тугын кертеш. П. Апакаев. Если гнёшь слишком, то любой прут может сломаться.

    5. перен. гнуть, согнуть; покорять, покорить; сломать, сломить кого-л.

    Иктаж-кӧм пӱгырташ толашаш пытаться согнуть кого-л.;

    чоялык дене пӱгӹрташ согнуть хитростью.

    Богданов семинарист-влакым кеч-кузе шыгыремден гынат, нуным пӱгыртен кертын огыл, утларак веле шыдым луктын. С. Чавайн. Богданов, как ни притеснял семинаристов, не смог согнуть их, а только ещё больше злил их.

    6. перен. разг. идти, ссутулившись, согнувшись

    Шоҥго кува-кугыза-влак черке гыч кудышкышт пӱгыртат. М.-Ятман. Старухи и старики, ссутулившись, идут из церкви домой.

    Смотри также:

    пӱгыртаташ

    Составные глаголы:

    Идиоматические выражения:

    Марийско-русский словарь > пӱгырташ

  • 4 салтакушмен

    салтакушмен

    Салтакушменым пураш грызть брюкву;

    салтакушменым шындаш посадить брюкву.

    Овдаки ӱстембаке пареҥге шӱрым конден шындыш, коҥгаш паритлыме салтакушменым лукто. В. Иванов. Овдаки поставила на стол картофельный суп, достала из печки пареную брюкву.

    2. в поз. опр. брюквенный; относящийся к брюкве, принадлежащий брюкве

    Салтакушмен озым рассада брюквы;

    салтакушмен шудо листья брюквы.

    Салтакушмен йыраҥыште шӱк пошен, кӱраш кӱлеш. Грядка с брюквой заросла сорняком, надо прополоть.

    Сравни с:

    чуҥгыла

    Марийско-русский словарь > салтакушмен

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»